แม้ศิลปินสตรีทอาร์ตคนนี้จะมีชื่อเสียงระดับโลก แต่ตัวตนของเขากลับไม่เป็นที่เปิดเผย อีกทั้งความนิยมของเขาไม่เคยลดถอย เบื้องหลังภาพลักษณ์ของคน ‘นอกกฎหมาย’ ดูเหมือนจะผ่านการคำนวณและการตลาดที่ชาญฉลาด นอกจากพื้นเพเมืองบริสตอลแล้ว ไม่มีใครรู้ว่า Banksy มีรูปร่างหน้าตาอย่างไร ไม่มีใครรู้จักชื่อจริงของเขา เคยมีคนคาดเดาว่า เขาน่าจะเป็นชายอายุราว 45 ปี มาจากเมืองทางตะวันตกเฉียงใต้ของอังกฤษ
ปี 2017 DJ Goldie-อดีตเคยเป็นศิลปินสตรีทอาร์ตเหมือนกัน เคยเปรยชื่อเรียก ‘Banksy’ ในรายการพ็อดแคสต์ของตนว่า ‘Rob’ จากตรงนั้นทำให้หลายคนพากันโฟกัสไปที่ผู้ชายสองคนจากบริสตอล คือ Robert Del Naja และ Robin Gunningham
คนแรกเป็นนักดนตรีวง Massive Attack สายข่าวเข้าไปค้นดูบลอกของเขาแล้วเชื่อมโยงไทม์ไลน์จนเชื่อว่าเขาน่าจะใช่ Banksy สถานที่และวันตระเวนทัวร์ของวงตรงกับภาพผลงานของ Banksy ที่ไปปรากฏ อย่างเช่นวันที่ 7-9 พฤษภาคม 2010 เดล นาจากับวงไปแสดงที่โตรอนโต ไม่กี่วันถัดมาภาพใหม่สามภาพของ Banksy ก็ไปโผล่ที่นั่นด้วย แม้ตัวนักร้องจะปฏิเสธข่าวลือนี้ แต่เขาเคยยอมรับในการสัมภาษณ์ครั้งหนึ่งว่า เขาเป็นเพื่อนกับศิลปินสตรีทอาร์ตตัวจริง ส่วนโรบิน กันนิงแฮมนั้นเป็นศิลปินสตรีทอาร์ตเหมือนกัน จึงมีการเปรียบเทียบงานของเขากับของ Banksy โดยผู้เชี่ยวชาญงานสตรีทอาร์ตชื่อ Carlo McCormick พบว่ามีส่วนคล้ายคลึงกันถึง 75 เปอร์เซ็นต์ แต่ก็ยังสรุปได้แค่เป็นข้อสงสัย
อย่างไรก็ตามกว่า 25 ปีที่ผ่านมา การปกปิดตัวตนและทำงานนอกเหนือกฎเกณฑ์ของสังคมทำให้ชื่อและผลงานของเขามีมูลค่า ความสามารถของเขาเป็นที่ยอมรับในวงกว้าง ทุกครั้งที่เขาเปิดเผยงานให้เห็น มันมักสะดุดตาสะกิดใจคนส่วนใหญ่ที่พบเห็น และผลงานของเขาไม่เพียงแต่ตกเป็นข่าว หากแต่ตัวเขาเองก็กลายเป็นข่าวไปด้วย …พบภาพใหม่ของ Banksy ในอังกฤษ บอกเล่าเรื่องราวอย่างนั้นอย่างนี้ และตามมาด้วยเสียงวิพากษ์วิจารณ์ ถึงตัวเขาและสิ่งที่เขาต้องการสื่อ
ในออสเตรเลีย ฝรั่งเศส เยอรมนี อิสราเอล จาไมกา ญี่ปุ่น แคนาดา คิวบา สหรัฐอเมริกา ทุกที่ที่เขาไปเยือน เขาจะทิ้งผลงานไว้เป็นร่องรอยเสมอ ไม่มีการแจ้งล่วงหน้า ไม่มีการนัดหมาย และไม่ได้อยู่ในพิพิธภัณฑ์
บ่อยครั้งงานของเขามักมีเป้าหมายในทางการเมือง ล่าสุดเขาต่อสู้เพื่อการรักษาและบูรณะทัณฑสถานที่ในอดีตออสการ์ ไวลด์ เคยถูกจองจำและบังคับใช้แรงงานในข้อหา ‘อนาจารขั้นต้น’ อาคารสไตล์วิกตอเรียแห่งนี้จะถูกรื้อถอนและสร้างเป็นอาคารใหม่ ก่อนหน้านี้ Banksy เคยทิ้งผลงานไว้ที่กำแพงคุก เป็นภาพนักโทษในชุดลายทางกำลังปีนลงจากกำแพง ภาพนั้น Banksy ตั้งราคาไว้ที่ 10 ล้านปอนด์ (ราว 430 ล้านบาท) เพื่อร่วมโปรเจ็กต์บูรณะทัณฑสถานแห่งนั้นเป็นพื้นที่ทำงานศิลปะ
แม้ในช่วงวิกฤตโควิด Banksy ก็ไม่ได้อยู่นิ่งเฉย เขาออกมาล้อเลียนความไม่รู้ของบางคนเกี่ยวกับกฎระเบียบด้านสุขอนามัย สาส์นของเขาเป็นอมตะอยู่ในรถไฟใต้ดินในกรุงลอนดอน ตัวเอกของภาพคือหนูที่เป็นสัญลักษณ์ของเขา หรือภาพเด็กชายกำลังเล่นตุ๊กตาที่เป็นนางพยาบาลสวมผ้าคลุมซูเปอร์ฮีโร เพื่อสื่อถึงคำขอบคุณแพทย์และพยาบาลทุกคนที่ทุ่มเทแรงกายแรงใจในยามวิกฤต ภาพนี้ Banksy ตั้งใจจะให้มีคนประมูลไปเพื่อนำเงินบริจาคให้กับบุคลากรทางการแพทย์ของอังกฤษ สำนักประมูล Christie’s จัดให้และได้มาถึง 16,758,000 ปอนด์ (ราว 725 ล้านบาท) จะว่าไป Banksy ขายผลงานของเขาในราคาหลักล้านมานานแล้ว ในบรรดาลูกค้าของเขามีคนดังอย่าง Angelina Jolie และ Madonna รวมอยู่ด้วย
ทุกวันนี้หลายคนยังคาดเดาอย่างเชื่อมั่นว่า เขาน่าจะเป็นชายวัยกลางคนที่นิสัยและหน้าตาเป็นมิตร มีภรรยาและลูกสองคน สุนัขหนึ่งตัว อาศัยอยู่ในบ้านทาวน์เฮาส์หรือไม่ก็ในปราสาทเก่าแก่ บางคนอยากรู้ว่าเขาดำเนินชีวิตตามแนวคิดที่เขาแสดงออกต่อสาธารณชนหรือไม่ หรือมีเครื่องบินเจ็ตส่วนตัวหรือเปล่า แต่ถึงแม้ว่าไม่มีใครรู้จักหน้าตาของเขา ในอินสตาแกรมที่มีรูปโปรไฟล์พื้นสีดำของเขาก็ยังมีคนติดตามถึง 11.2M
เรื่องโดย : Boonchoak Panichsilp
